Makine İhracatı Alarm Veriyor! İlk Çeyrekte Şok Düşüş
Gündem

Makine İhracatı Alarm Veriyor! İlk Çeyrekte Şok Düşüş


23 April 20255 dk okuma16 görüntülenmeSon güncelleme: 19 May 2025

Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) verilerine göre, Türkiye makine imalat sanayisinin ihracatı yılın ilk çeyreğinde hem miktar hem de değer bazında geriledi. Bu durum, sektörde ve ekonomide endişe yaratırken, uzmanlar ticaret savaşlarının etkisine dikkat çekiyor.

Makine İhracatında Gerileme Devam Ediyor

Ocak-Mart döneminde makine ihracatı miktar bazında yüzde 7,7, değer bazında ise yüzde 4,1 oranında azaldı. En büyük pazarlardan Almanya'ya yapılan ihracat 753 milyon dolar olurken, ABD'ye ihracat 400 milyon dolarda kaldı. İtalya, Birleşik Krallık, İspanya ve Romanya gibi ülkelerde artış görülse de, bu artış genel düşüşü telafi etmeye yetmedi.

Alt sektörlerde de farklı sonuçlar görüldü. Tekstil ve konfeksiyon makineleri ihracatı 29 milyon dolar artarken, inşaat ve madencilik makineleri ihracatı 120 milyon dolar, yıkama ve kurutma makineleri ihracatı ise 47 milyon dolar azaldı. Sadece 7 alt dalda ihracat artışı yaşandı ve bu artışın başını içten yanmalı motor ve aksamları çekti.

Ticaret Savaşları ve Türkiye'ye Etkileri

MAİB Başkanı Kutlu Karavelioğlu, ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük tarifelerine dikkat çekerek, ticaret savaşlarının teknoloji geliştiren sektörlerdeki üretim dengelerinin bozulmasından kaynaklandığını belirtti. Karavelioğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:

"ABD'nin yılda 530 milyar dolar ithalat yaptığı ve 280 milyar dolar açık verdiği makine dış ticaretinde, AB 150 milyar dolar, Çin 340 milyar dolar fazla veriyor. Dünyadaki toplam makine imalatının yüzde 35'inin Çin'de, yüzde 53'ünün ise Uzak Doğu'da yapıldığı düşünüldüğünde, bu durum ABD'yi sert tedbirler almaya itiyor."

Karavelioğlu, Türkiye'nin yatırım ve faaliyet ortamının dış tehditlerden korunmasının önemine vurgu yaparak, AB'nin stratejik hamlelerinin yakından takip edilmesi gerektiğini ifade etti.

Çözüm Önerileri ve Beklentiler

Makine ithalatında son 12 aylık dönemde yüzde 5'lik bir gerileme yaşandığına dikkat çeken Karavelioğlu, yatırım teşvik belgesiyle ithal edilen makinelere vergi istisnasının sürmesinin, yerli üreticileri haksız rekabete soktuğunu belirtti. Karavelioğlu, yeni yatırım teşvik sisteminde yerli makineleri önceleyen tedbirlerin geliştirilmesinin küresel konjonktürün bir mecburiyeti olduğunu söyledi.

Sektör temsilcileri, makine ihracatındaki düşüşün nedenlerinin detaylı bir şekilde analiz edilerek, rekabet gücünü artıracak önlemlerin alınması gerektiğini vurguluyor. Bu önlemler arasında:

  • Ar-Ge ve inovasyon desteklerinin artırılması
  • İhracat pazarlarının çeşitlendirilmesi
  • Yerli üretimin teşvik edilmesi
  • Finansmana erişimin kolaylaştırılması

gibi adımlar yer alıyor.

Makine ihracatındaki bu düşüş, Türkiye ekonomisi için önemli bir sinyal olarak değerlendirilmeli. Sektörün rekabet gücünü artıracak ve ihracatı destekleyecek politikaların hayata geçirilmesi, Türkiye'nin ekonomik büyümesi için kritik öneme sahip.