Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) İstanbul Milletvekili Cengiz Çiçek, Türkiye'de giderek artan çocuk işçiliği ve çocuk iş cinayetlerine dikkat çekmek amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) bir araştırma önergesi sundu. Önergede, çocukların işçileştirilmesine neden olan politik, sosyal ve ekonomik sorunların tespit edilerek önlenmesi ve çocuk işçiliğinin tamamen sona erdirilmesi için kapsamlı bir çalışma yapılması talep edildi.
Çocuk İşçiliği Neden Artıyor?
Milletvekili Çiçek, önergesinin gerekçesinde, çocuk işçiliğinin çocukların eğitim ve oyun gibi temel haklarından mahrum bırakılarak çalışma hayatına zorlandığı acı bir gerçeklik olduğunu vurguladı. Çiçek'e göre, yoksullaştırma politikaları, parasız eğitimin ortadan kaldırılması ve özellikle son yıllarda uygulamaya konan 4+4+4 eğitim sistemi ile MESEM gibi uygulamalar çocuk işçiliğinin artmasında önemli rol oynuyor.
Çiçek, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2024 verilerine dikkat çekerek, Türkiye nüfusunun %25,5'inin çocuklardan oluştuğunu ve resmi verilere göre son dört yılda 750 bin çocuğun daha iş gücüne dahil edildiğini açıkladı. 2023 yılında 15-17 yaş arası çocukların işgücüne katılma oranı %22,1 iken, bu oran 2024'te %24,9'a yükseldi. MESEM kapsamında çalıştırılan çocuk sayısı ise 2020'de 143 binken, 2024'te 504 bine çıktı. Bu verilere göre, resmi rakamlara göre Türkiye'deki çocuk işçi sayısı 1,5 milyona ulaşırken, kayıt dışı çalışanlarla birlikte bu sayının 3,5 milyonu bulduğu tahmin ediliyor.
İş Cinayetlerinde Kaybedilen Çocuklar
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi'nin raporlarına da değinen Çiçek, son 12 yılda en az 762 çocuğun iş cinayetlerinde hayatını kaybettiğini belirtti. 2025 yılının sadece ilk iki haftasında üç çocuk/genç işçinin farklı iş kollarında meydana gelen kazalarda yaşamını yitirdiğini ve bir çocuğun da intihar ettiğini aktardı. Ayrıca bir başka çocuğun çalışırken parmaklarını kaybettiğini ifade etti. DEM Milletvekili Çiçek, ulusal ve uluslararası yasa ve sözleşmelerin etkin uygulanmaması, denetim eksiklikleri ve cezasızlık politikalarının, çocukların iş cinayetlerinde hayatını kaybetmesine neden olduğunu vurgulayarak, simge isimlerden Ahmet Yıldız’ı da andı.
Meclis'e Çağrı: Çözüm İçin Harekete Geçin
Çocuk işçiliğinin sona erdirilmesi için kapsamlı ve ivedi bir çözüm gerektiğini vurgulayan Cengiz Çiçek, önergesinde şu çağrıda bulundu:
- Eğitimden mahrum edilen tüm çocuklara ücretsiz eğitim hakkı tanınmalı.
- Mülteci çocuklar başta olmak üzere dezavantajlı çocuklar için eşit yaşam koşulları sağlanmalı.
- Çocukları her türlü şiddet ve istismardan koruyacak etkin düzenlemeler yapılmalı.
- Çocuk işçiliği tamamen ortadan kaldırılmalıdır.
Çiçek, bu amaçla Meclis bünyesinde bir Araştırma Komisyonu kurulmasını talep etti.
Türkiye'de çocuk işçiliği sorunu giderek derinleşirken, DEM Parti'nin Meclis'e sunduğu bu araştırma önergesi, sorunun çözümü için atılan önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Meclis'in bu çağrıya ne kadar duyarlı kalacağı ve çocuk işçiliğini önlemek için hangi adımları atacağı merakla bekleniyor. Unutulmamalıdır ki, çocukların eğitim ve oyun hakları ellerinden alınarak, ağır çalışma koşullarına mahkum edilmeleri, geleceğimiz için büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Bu nedenle, çocuk işçiliğiyle mücadele, toplumun her kesiminin ortak sorumluluğudur.