Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türk boğazlarından uğraksız geçen gemilerden alınan ücretlerde önemli bir değişikliğe gidileceğini duyurdu. 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren, ücret hesaplamasında kullanılan altın frank değeri yüzde 15 oranında artırılarak 5,83 dolara yükseltilecek. Bu karar, denizcilik sektöründe ve uluslararası ticarette yankı uyandırdı.

Zam Neden Yapıldı?

Bakan Uraloğlu, zammın gerekçesi olarak, küresel ekonomik koşulları ve maliyetlerdeki artışı gösterdi. Türk boğazlarının stratejik önemine vurgu yapan Uraloğlu, geçiş ücretlerinin güncellenmesinin, boğazların sürdürülebilirliği ve güvenliği açısından zorunlu olduğunu belirtti. Ayrıca, bu düzenlemenin, Türkiye'nin denizcilik alanındaki rekabet gücünü koruma amacına hizmet ettiğini de sözlerine ekledi.

Bu artışın, özellikle Karadeniz'e kıyısı olan ülkelerle ticarette önemli bir rol oynayan gemi taşımacılığı şirketlerini nasıl etkileyeceği merak konusu. Sektör temsilcileri, zammın maliyetleri artıracağını ve bunun da nihai tüketiciye yansıyabileceğini belirtiyorlar. Ancak, Ulaştırma Bakanlığı yetkilileri, artışın makul seviyede tutulduğunu ve sektörün rekabet gücünü olumsuz etkilemeyeceğini savunuyor.

Altın Frank Nedir ve Neden Kullanılır?

Altın frank, denizcilik sektöründe uzun yıllardır kullanılan bir hesaplama birimidir. Uluslararası anlaşmalarla belirlenen bu birim, ülkeler arasındaki denizcilik hizmetlerinin ücretlendirilmesinde istikrar sağlamayı amaçlar. Altın frankın değeri, altına endeksli olduğu için, döviz kurlarındaki dalgalanmalardan daha az etkilenir. Bu da, uzun vadeli sözleşmelerde ve ücretlendirmelerde güvenilir bir referans noktası oluşturur. Türkiye'nin de altın frankı kullanmaya devam etmesi, uluslararası denizcilik standartlarına uyum sağlama çabasının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.

Türk boğazları, dünya deniz ticaretinin en önemli geçiş noktalarından biridir. İstanbul ve Çanakkale boğazları, Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayarak, Rusya, Ukrayna, Romanya gibi ülkelerin dünya pazarlarına açılmasında kritik bir rol oynar. Bu nedenle, boğazlardan geçen gemilerden alınan ücretler, hem Türkiye ekonomisi için önemli bir gelir kaynağı oluşturur, hem de uluslararası ticareti doğrudan etkiler.

1 Temmuz 2025'te yürürlüğe girecek olan %15'lik zam, boğazlardan geçen gemilerin maliyetlerini artıracak olsa da, Türkiye'nin denizcilik altyapısının geliştirilmesi ve boğazların güvenliğinin sağlanması için gerekli kaynakların oluşturulmasına katkıda bulunacaktır. Bu durumun, uzun vadede Türkiye'nin denizcilik sektöründeki rekabet gücünü artırabileceği öngörülüyor.